همانطور که روندهای کسبوکار در طول زمان به تکامل خود ادامه میدهند، پرورش چارچوبی مبتنی بر شیوههای برتر منابع انسانی میتواند به ایجاد محیطهایی کمک کند که در آن کارکنان میتوانند بهترین عملکرد را از خود نشان دهند و در عین حال موفقیت را برای سازمان شما به ارمغان بیاورند.
پس بیایید نگاهی به 11 مورد از اثربخشترین نمونههای استراتژی منابع انسانی در سراسر جهان نگاهی بیندازیم و ببینیم که چه عناصری را میتوانیم در استراتژیهای خود بگنجانیم.
استراتژی منابع انسانی چیست؟
استراتژی منابع انسانی (HR) یک برنامه جامع برای مدیریت اثربخش داراییهای انسانی در راستای اهداف کلی کسبوکار است. چارچوب استراتژی منابع انسانی اصول، اهداف و اقداماتی را که بخش منابع انسانی برای جذب، حفظ، توسعه و مشارکت کارکنان برای کمک به موفقیت شرکت انجام میدهد، تشریح میکند. این استراتژی شامل سیاستهایی برای استخدام، ارزیابی عملکرد، توسعه و جبران خدمات است.
استراتژی منابع انسانی شامل چندین ویژگی کلیدی است:
- تجزیه و تحلیل کامل سازمان و محیط بیرونی آن
- توانایی تخصیص موثر منابع حیاتی سازمانی مانند امور مالی، زمان و پرسنل
- بینش اعداد محور و دادهمحور
- نیازمند به بازنگری سالانه
- دربرداشتن بینش و تخصص مدیریت ارشد منابع انسانی
- تکیه بر رفتارهای مشخص
7 مرحله برای ایجاد استراتژی منابع انسانی
ما 7 مرحله کلیدی را بر اساس چارچوب استراتژی منابع انسانی دیلویت Deloitte ترسیم کردهایم که میتواند در طراحی استراتژی منابع انسانی به شما کمک کند:
1. بازار و روندها را پایش کنید.
بازار خارجی و روندهایی را که بر صنعت شما تأثیر می گذارد، تجزیه و تحلیل کنید.
2. استراتژی کسبوکار را درک کنید.
استراتژی کسبوکار را بشناسید و درباره چالشهای اصلی آن، اولویتهای اصلی و اقدامات استراتژیک شفاف باشید. نکته مهم این است که معیارهای موفقیت و چگونگی اندازهگیری تأثیر آن بر کسبوکار را روشن سازید.
3. استراتژی منابع انسانی را تعریف کنید.
با در نظر گرفتن اینکه شرکت شما چگونه از منابع انسانی خود برای رویارویی با چالشهای کسبوکار و تحقق اهداف تجاری استفاده میکند، طرحی برای ایجاد یک مزیت رقابتی متمایز تدوین کنید.
با تبدیل استراتژی شرکت به یک استراتژی عملی منابع انسانی، میتوانید اولویتها را تعیین کنید و یک طرح کسبوکار ایجاد نمایید. استراتژی منابع انسانی باید با تمرکز بر چگونگی جذب، ایجاد انگیزه، و حفظ بخش های مختلف نیروی کار، به اقدامات و برنامههای کلیدی تبدیل شود.
4. اطمینان یابید که مدل عملیاتی منابع انسانی میتواند استراتژی را پیادهسازی کند.
ارزیابی کنید که آیا مدل عملیاتی منابع انسانی فعلی میتواند استراتژی را پیادهسازی کند یا خیر. همچنین، باید ببینید آیا مدل عملیاتی منابع انسانی فعلی با اهداف و حوزههای اصلی استراتژی همسو است یا خیر. ارزیابی مجدد و در صورت لزوم، تغییر شکل عملکرد منابع انسانی برای اطمینان از این موضوع که میتواند به اندازه کافی از کسبوکار پشتیبانی و استراتژی سازمانی تعریف شده را اجرا کند، بسیار مهم است.
5. سرمایهگذاریهای بخش منابع انسانی را اولویتبندی کنید.
با ارزیابی کامل همه پروژههای منابع انسانی، هزینهها، مزایا و سپس تخصیص عاقلانه منابع، اولویتها را برای سرمایهگذاریهای منابع انسانی تعیین کنید. شما باید اطمینان پیدا کنید که فعالیتهای منابع انسانی با ارزش افزوده همراه و با اهداف کلی سازمان همسو هستند. این مرحله به شما کمک میکند که با در نظر گرفتن تحلیل هزینه-سود، تشخیص دهید که تخصیص این منابع در کدام بخشها بیشترین اثربخشی را خواهد داشت.
6. قابلیتهای مناسبی را برای منابع انسانی تعیین کنید.
مهارتها، شایستگیها و ظرفیتهای لازم برای تیم منابع انسانی در جهت ایفای نقش و خلق ارزش افزوده را شناسایی نمایید و آنها را توسعه دهید. مهارتها و شایستگیهای خاص مورد نیاز برای اجرای استراتژی منابع انسانی را شناسایی کنید، مهارتها را ارزیابی نمایید، و برای رفع هرگونه خلاء مهارتی، برنامههای آموزشی و استخدامی را تدوین نمایید.
7. نتایج و خدمات منابع انسانی را بسنجید.
بین استراتژی شرکت، اولویتهای استراتژیک منابع انسانی و شاخصهای کلیدی عملکرد مرتبط با منابع انسانی و نیروی کار، ارتباط برقرار کنید. معیارهای کلیدی عملکرد را شناسایی کرده و از تعادل مناسب بین معیارهای مربوط به ارزش و هزینه اطمینان حاصل نمایید. برای نظارت بر تأثیر، ارزش خلق شده و هزینههای منابع انسانی، از کارت امتیازی منابع انسانی استفاده کنید.
11 نمونه استراتژی منابع انسانی موفق
1. شرکت Google
تأکید گوگل بر دادهها و معیارها در مدیریت افراد، نقطه تمایز این شرکت بزرگ است. گوگل برای داشتن نیروی کاری اثربخشتر و کارآمدتر، سیاستهای منابع انسانی خود را اصلاح کرد و برای رویارویی با چالش های سازمانی رویکردی مبتنی بر داده با تجزیه و تحلیل افراد را اتخاذ نمود.
استراتژی این شرکت رفاه کارکنان را در اولویت قرار داده و مراکز ورزشی و تناسب اندام، غذاهای سالم و برنامه های ذهنآگاهی را به کارمندان خود ارائه میکند. شفافیت و ارتباطات با دسترسی آزاد به اطلاعات شرکت و فرصتهای ارائه بازخورد، عناصر کلیدی این استراتژی هستند.
استراتژی منابع انسانی گوگل با ایجاد فرهنگ ایمنی روانی، مشوق ریسکپذیری و نوآوری است و توانسته نیروی کار چابکتر و منعطفتری داشته باشد. تمامی این اقدامات موفقیت گوگل را به دنبال دارد: رضایت بالای کارکنان، نرخ ماندگاری چشمگیر، بهبود اثربخشی مدیران، و جذب بالای کارجویان.
2. شرکت Salesforce
اوهانا (Ohana) یک کلمه از زبان هاوایی به معنای «خانواده» است. در Salesforce، اوهانا حس خانواده و جامعه را در اکوسیستم سازمان طنینانداز میکند. اوهانا شامل یک سیستم پشتیبانی قوی است که از کارکنان فراتر میرود و مشتریان، شرکا، و جوامع را نیز دربرمیگیرد.
این مفهوم بر پایه ارزشهای Salesforce بنا شده است، از جمله اعتماد، موفقیت مشتری، نوآوری، برابری برای همه، رفاه، حملونقل و سرگرمی.
3. شرکت Meta
موفقیت فیسبوک، علیرغم رشد گسترده آن، به دلیل فرهنگ سازمانی این شرکت است. و از آنجایی که ماموریت متا ایجاد ارتباط میان مردم در سراسر جهان است، فرهنگ سازمانی آن اهمیت زیادی دارد. هنگام استخدام افراد جدید، متا بر فرهنگ و مأموریت خود که سهم بزرگی در خاص بودن این شرکت دارند، تأکید میکند.
استراتژی منابع انسانی به کارکنان کمک میکند تا نقاط قوت خود را درک کنند و آنها را تشویق میکند که به کار خود افتخار کنند. کارکنان میدانند که درس گرفتن از اشتباهات و ادامه مسیر پیشرفت اهمیت زیادی دارد. متا همچنین با ارائه مرخصیهای روزانه برای امور شخصی کارکنان مثل کارهای ضروری خانوادگی یا زایمان و … از آنها حمایت میکند. این شرکت همچنین یک دفتر جدید به همراه فروشگاه مواد غذایی و سایر اقلام راهاندازی کرده است.
متا کارکنان خود را توانمند ساخته تا مسئولیت کامل وظایف را برعهده گیرند و راه رسیدن به اهداف بزرگ شرکت را بیابند. به این ترتیب، کاری کرده که آنها احساس ارزشمند بودند داشته باشند و خود را بخشی از فرهنگ قوی شرکت بدانند.
4. شرکت IBM
تیم مدیریت منابع انسانی آیبیام با تمرکز بر توسعه استعداد، انگیزه و موقعیت استراتژیک، در استراتژی GIE سازمان، نقش اصلی را ایفا میکند.
این شرکت برای پایش تجربیات کارکنان، رسیدگی به نابرابریهای حقوق و مزایا، ارزیابی داوطبین برای مشاغل، و … از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده میکند. IBM همچنین نقش جدیدی را با عنوان معاون ارشد تحول و فرهنگ برای مدیریت سنجش و برقراری فرهنگ ایجاد کرده است.
این شرکت استراتژیهای موفق پیش از همهگیری را با استراتژیهای توسعه یافته در طول همهگیری ادغام کرده است تا آیندهی کسبوکار خود را شکل دهد.
5. شرکت Microsoft
تحول فرهنگی مایکروسافت با ارج نهادن به گذشته، تعریف آینده، و گذار از حالت «دانای کل» به «مشتاق یادگیری» شکل گرفته است. و این یعنی مایکروسافت یادگیری مستمر را جزو ارزشهای خود میشمارد.
منابع انسانی این شرکت بر اهمیت رهبری اصیل تأکید دارد، و حتی مدیرعامل آن نقشی حیاتی در هدایت این تغییر فرهنگی ایفا میکند. کارکنان با درک این موضوع که یک فرهنگ قوی باید با مأموریت هدفمند سازمان همسو باشد، میتوانند جهت و معنای کار خود را به شکلی شفاف ببینند. اقدامات نمادین و عملی نیز عبارت است از بازنگری در نحوه ارزیابی عملکرد کارکنان و معرفی برنامههای آموزشی برای ارتقاء تنوع و همهپذیری.
ارتباط اثربخش جزئی حیاتی در حفظ فرهنگ جدید است. انسجام و ارتباط منظم همه را در یک مسیر نگه میدارد. این شرکت برای سرعت بخشیدن به تغییرات فرهنگی از فناوری استفاده کرده و برای سنجش احساسات کارکنان، حذف باورهای غلط و ارائه منابع یادگیری از دادهها و ابزارها استفاده میکند.
تیم منابع انسانی مایکروسافت بر اهمیت قدردانی از دستاوردها و حفظ ثبات تأکید دارد تا بتواند این فرهنگ تحولیافته را در طول زمان حفظ نماید.
6. شرکت Netflix
استراتژی منابع انسانی نتفلیکس، حتی در دورههای پرچالش، بر پایه استخدام استعدادهای برتر بنا شده است. نتفلیکس زمانی که مجبور به کوچکسازی شد، همچنان به استراتژی خود برای حفظ کارمندان برتر خود (سطح A) پایبند بود. این موضوع رضایت و بهرهوری کارکنان را افزایش داد، زیرا افرادی که باقی مانده بودند ترجیح میدادند با همکارانی کار کنند که عملکرد بالایی دارند.
این شرکت همچنین متوجه شد که همزمان با رشد و وسعت یافتنش، برخی از کارکنانی که زمانی بسیار ارزشمند بودند، دیگر با فلسفه کارمند برتر همسو نیستند، و افرادی را که مهارتهایشان دیگر با نیازهای شرکت مطابقت نداشت، تعدیل کرد.
نتفلیکس به جای اجرای سیاستهای مرخصی رسمی، و با تأکید بر اعتماد و مسئولیت فردی، به کارکنان خود اجازه میدهد که با مشورت با مدیران مستقیم خود هرچقدر که میخواهند مرخصی بگیرند.
7. شرکت Johnson & Johnson
شرکت جانسون اند جانسون معتقد است که رهبری قوی برای موفقیت ضروری است. این شرکت انواع برنامههای توسعه رهبری را برای کمک به رشد و توسعه مهارتهای کارکنان ارائه میکند.
استراتژی منابع انسانی این شرکت جذب، پرورش و حفظ استعدادهای برتر در سراسر جهان است و در عین حال به اصول بنیادین خود وفادار میماند.
مؤلفههای کلیدی این استراتژی شامل سرمایهگذاری در توسعه رهبری از طریق برنامههای مختلف، پرورش فرهنگ محیط کار همهپذیر و متنوع، ارائه بستههای پاداش و مزایای رقابتی، و حمایت از رفاه کارکنان از طریق برنامهها و اقدامات کمکی است.
8. شرکت Nissan
شرکت نیسان به دلیل ادغام روشهای ساخت و تولید کشور ژاپن با اصول بهرهوری بریتانیا مشهور است. این اقدام آنها بر اساس مفهوم «کایزن» (Kazizen) انجام گرفته است.
کایزن فلسفهای است که هدف آن بهبود مستمر در عملکرد شغلی است. شرکت نیسان این فلسفه را هنگام انتخاب کارکنان بخش تولیدی به کار میگیرد، و تیمهایی متشکل از استعدادهای برتر را تشکیل میدهد که مهارتهای خود را بهطور مستمر ارتقاء میدهند.
اقدامات منابع انسانی نیسان شامل ایجاد ساختارهای شفاف حقوق و دستمزد است و برای استخدام و تشکیل تیمها، به مدیران خود آزادی عمل میدهد. بنابراین میتوان گفت که در صنعت خودرو، رویکردی منحصربهفرد دارد.
9. شرکت Ford
فورد در شیوههای نوآورانهی استخدام و رهبری سابقهای طولانی دارد. این شرکت فرهنگ نظم و انظباط را به شکلی استثنایی پیادهسازی کرده است، و بر مسئولیتپذیری و کارایی تأکید زیادی دارد.
تمرکز بر ارائه فرصتهای آموزشی و توسعه مهارتها برای کارکنان، آنها را قادر میسازد تا در نقشهای خود بهترین عملکرد را داشته باشند.
استراتژی منابع انسانی فورد ارتباطات مبتنی بر داده و نظم را در اولویت قرار میدهد و این عوامل را بر احساسات مقدم میداند. از طریق این رویکرد، فورد یک محیط کاری سالم را ایجاد کرده است. برتری این شرکت در عملکرد منابع انسانی باعث شده است که به عنوان یک پیشرو در این زمینه به رسمیت شناخته شود.
10. شرکت Marks and Spencer
برند خردهفروشی مارکس اند اسپنسر که در سطح جهان شناخته شده است، موفقیت خود را نه تنها مدیون بازاریابی، بلکه مدیون استراتژیهای استثنایی منابع انسانی خود است. این شرکت تأکید زیادی روی پیوند سازمانی کارکنان دارد، که نقشی اساسی در دستاوردهای تجاری آن ایفا میکند.
یکی از دلایل شهرت مارکس اند اسپنسر رفتار این شرکت با کارکنانش است. همانطور که در نظرسنجیهای سالانه کارکنان نشان داده شده است، ارتباطات پایه و اساس موفقیت این شرکت را تشکیل میدهد. این ارتباط اثربخش، از تماسهای کنفرانس مدیریتی گرفته تا تعاملات روزانه کارکنان، در بالاترین سطح خود برقرار است.
11. شرکت Mayo Clinic
مایو کلینیک همواره در بین 100 شرکت برتر فورچن قرار دارد. این سازمان با ایجاد اعتماد و اطمینان در میان کارکنان، محیطی مبتنی بر کار تیمی را شکل داده است.
ارتباطات داخلی شفاف موجب میشود تا کارکنان متعهد و باانگیزه باشند و این موضوع به پویایی مثبت تیم کمک میکند. با ارائه آموزش در حین کار ، کارکنان برای مدیریت و کنترل موقعیتهای مختلف آماده میشوند. سرمایهگذاری در آموزش همچنین شامل قدردانی از تلاش آنهاست.
بستههای پاداش و مزایا در راستای پیشرفت شغلی کارکنان ارائه میگردد. این مزایای شامل انواع بیمههای پزشکی، بیمه عمر، پوشش کوتاهمدت و بلندمدت از کار افتادگی و مرخصیهای سخاوتمندانه است.
جمعبندی
استراتژی منابع انسانی در اصل برنامهای جامع برای مدیریت نیروی کار و همسو ساختن آن با اهداف بزرگ کسبوکار است. عناصر کلیدی استراتژی منابع انسانی عبارت است از تصمیمگیری مبتنیبر داده، بازنگری سالانه، همسویی با استراتژی کلی شرکت و تاکید بر رفتارهای مشخص.
اگر به دنبال اصلاح استراتژی منابع انسانی یا کشف رویکردهای جدید برای سازمان خود هستید، به یاد داشته باشید که همسو کردن استراتژی منابع انسانی با اهداف گسترده سازمان و ایجاد یک محیط کاری مثبت، دلایل کلیدی موفقیت هستند. استراتژیهای اثربخش منابع انسانی منجر به رفتارهایی مشخص، ایجاد تعامل و بهبود کلی محیط کار میشود. این استراتژیها به عنوان یک نقشه راه برای مدیریت نیروی کار عمل کرده به دستیابی به اهداف سازمان کمک می کنند.
منبع: aihr.com