چگونه نیروی کار منعطفی داشته باشیم؟

از تغییرات مداوم عوامل فرهنگی و اقتصادی گرفته تا فشارهای کاری و شخصی، امروزه کارکنان سنگینی زیادی را بر دوش خود احساس می‌کنند. همه‌ی این عوامل می‌تواند آنها را از ارائه‌ی بهترین عملکردشان بازدارد. وقتی هم که این اتفاق میفتد، کسب‌و‌کارها آسیب می‌بینند. از این رو، منعطف بار آوردن نیروی کار بهترین راهی است که می‌تواند کمک کند تا افراد و کسب‌وکار شما در طول بحران‌ها بدون مشکل به کار خود ادامه دهند. نیروی کار انعطاف‌پذیر می‌تواند در صورت تجربه‌ی شکست دوباره‌ به روال عادی و موفقیت‌آمیز کارش برگردد و حتی پس از رفع مشکلات به ایجاد تغییرات مثبت ادامه دهد.

3 دغدغه‌ی اصلی کارکنان در شرایط ابهام و عدم قطعیت 

برای اینکه انعطاف بیشتری در نیروی کار خود ایجاد کنید، باید از احساس آنها آگاه باشید و زمانی که نیاز به کمک دارند، از خود همدلی نشان دهید. با استفاده از نظرسنجی‌های نبض کارکنان در جلسات هفتگی می‌توانید به نگرانی‌ها و دغدغه‌های اصلی آنان پی ببرید. 

در این بخش، به سه مسئله‌ای که کارکنان در شرایط استرس‌زا و عدم قطعیت با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند اشاره کرده‌ایم. 

1. فرسودگی شغلی 

کارکنان، به‌ویژه کارکنان دورکار، اغلب برای تعیین حد و مرز بین زندگی کاری و شخصی‌شان با مشکل مواجه می‌شوند. انجام کار در ساعات عصرگاهی و تعطیلات آخر هفته یکی از دلایلی است که خیلی زود به فرسودگی شغلی این کارکنان منتهی می‌شود. و فرسودگی شغلی برای هر کسب‌وکاری مضر و آسیب‌زا خواهد بود. 

بیش از 62 درصد از مردم در حال حاضر فرسودگی شغلی را تجربه می‌کنند و 76 درصد از کارکنان دست‌کم گاهی اوقات چنین حسی دارند. کارمندی که بیش از حد کار می کند نه تنها ممکن است اشتباهات بیشتری مرتکب شود، بلکه تحت فشار قرار می‌گیرد، افسرده می‌شود و ممکن است کارش را رها کند. 

2. عدم شفافیت

زمانی که کارکنان با عدم قطعیت مواجه می‌شوند، سوالات زیادی درباره‌ی وضعیت سازمان یا آینده شغلی‌شان برای آنها پیش می‌آید. گرچه ممکن است همیشه نتوانید پاسخ‌هایی کاملاً راضی‌کننده یا قطعی به آنها بدهید، اما می‌توانید آنچه را که می‌دانید با آنها در میان بگذارید. 

حتی این میزان اندک از اطمینان می‌تواند به کارکنان کمک کند تا احساس کنند که کنترل کارها را دوباره به دست گرفته‌اند. رهبری شفاف می‌تواند در ایجاد اعتماد و شفافیت در بین کارکنان تأثیر زیادی داشته باشد.

3. نیاز به حمایت عاطفی 

هر کسی چالش‌ها و دوران پراسترس خود را به‌گونه‌ای سپری می‌کند. شاید متوجه شده باشید که برخی کارکنان رفتارهای متفاوتی از خود نشان می‌دهند، یا ممکن است شاهد تغییر نگرشی اساسی در سطح سازمان باشید. 

به جای اینکه اجازه دهید ناامیدی و استیصال پر و بال بگیرد، این موضوع را درک کنید که ممکن است کارکنان شما با مسائلی بیش از حد توان‌شان سروکار داشته باشند، و با مهربانی و دیدگاه مثبت با این موقعیت‌ها برخورد کنید. تیم‌های منابع انسانی همچنین باید اطمینان یابند که کارکنان به تمامی منابع موردنیازشان دسترسی دارند.

ویژگی‌های منحصربه‌فرد نیروی کار انعطاف‌پذیر

انعطاف نوعی رفتار آموختنی است، نه یک ویژگی شخصیتی ثابت. و بهترین راه برای آموزش دادن انعطاف‌پذیری به کارکنان، این است که خودتان همان رفتاری را نشان دهید که می‌خواهید از سوی آنان ببینید. 

در اینجا به برخی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد نیروی کار انعطاف‌پذیر اشاره کرده‌ایم که می‌توانید از همین امروز آنها را تمرین کنید. 

خوش‌بینی

افراد منعطف برای غلبه بر موانع از مثبت‌اندیشی استفاده می‌کنند. به تعریف وبسایت PositivePsychology.com، این افراد «شکست را از چیزی منفی به چیزی مفید و سازنده تبدیل می‌کنند. با کمک بازخورد و انگیزه، هر یک از ما می‌توانیم به سمت بهتر شدن حرکت کنیم.» 

رشدگرایی

افراد منعطف علاوه‌بر حفظ نگرش مثبت، از ذهنیت رشدگرا برخوردارند. افراد دارای این نوع طرز فکر عشقی مداوم به یادگیری دارند و معتقدند که همه می‌توانند مهارت‌های خود را افزایش دهند و بر چالش‌های خود غلبه کنند.

اعتمادپذیری

طبق تحقیقات جف پولزر، یکی از اساتید مدرسه بازرگانی هاروارد، فرآیند ایجاد اعتماد با آسیب‌پذیری شروع می‌شود. به اشتراک گذاشتن احساسات خود با کارکنان می‌تواند ارتباطات بازتر و شفاف‌تری را شکل دهد و محیط کاری مشارکتی و جذابی ایجاد کند.

اهمیت به کار معنادار

نشان دادن ارتباط فعالیت‌های کارکنان با هدف اصلی شرکت می‌تواند حس تعلق عمیقی را در آنان ایجاد نماید. وقتی افراد شما احساس کنند که کاری معنادار انجام می‌دهند، مصمم‌تر خواهند بود و برای دستیابی به اهداف‌شان بهتر و فراتر از همیشه عمل خواهند کرد. 

وقتی رهبران به افراد خود کمک می‌کنند تا انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشند و بر مشکلات خود غلبه کنند، سازمان‌ها نیز می‌توانند تأثیرات ناشی از اختلالات داخلی و خارجی را با سرعت بیشتری پشت سر بگذارند.

تیم‌های منعطف به رهبری منعطف نیاز دارند

 کارکنان برتر شما چگونه در برابر چالش‌ها واکنش نشان می‌دهند؟ به احتمال زیاد، انتظارات و خواسته‌های جدید را خیلی زود برآورده می‌کنند و زودتر از سایر همکاران خود به روتین عادی بازمی‌گردند. 

چنین رفتاری تصادفی نیست. رهبران خوب ویژگی‌های مشترک زیادی دارند، اما یکی از خصوصیت‌های ضروری یک مدیر توانا برای سازمان‌ها انعطاف‌پذیری هیجانی یا توانایی سازگاری سریع با موقعیت‌ها یا بحران‌های استرس‌زا است. و از آنجایی که امروزه مرز چندان مشخصی بین کار و زندگی شخصی افراد وجود ندارد، انعطاف‌پذیری هیجانی یک مهارت ضروری برای کارکنان - و (به‌ویژه) رهبران- محسوب می‌شود. 

چرا انعطاف‌پذیری هیجانی اهمیت زیادی دارد؟ 

انعطاف‌پذیری هیجانی تنها مهارتی محبوب و پرطرفدار نیست، بلکه ثابت شده است که این رفتار به موفقیت کلی سازمان کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات مرکز بهداشت روانی محیط کار (Center for Workplace Mental Health)، رهبرانی که انعطاف‌پذیری را بین کارکنان ترویج می‌کنند، می‌توانند بهره‌وری را افزایش دهند، و هزینه‌های درمانی، تعداد غیبت از کار و نرخ خروج را کاهش دهند. 

تنها تعداد اندکی از افراد هستند که انعطاف‌پذیری هیجانی به‌شکلی ذاتی در وجود آنها نهادینه شده است. خوشبختانه، درست مثل هر مهارت دیگری، این مهارت را نیز می‌توان با اراده و تمرین بهبود بخشید. با پیاده‌سازی رهبری انعطاف‌پذیر، می‌توانید اعضای تیم خود را تشویق کنید و به آنها بیاموزید که خودشان هم این انعطاف‌پذیری را در محیط کار نشان دهند. 

انعطاف‌پذیری با ذهن‌آگاهی آغاز می‌شود

شین متکالف، یکی از بنیانگذاران و مدیر ارشد فرهنگی وبسایت 15Five، در وبیناری شرکت کرد که با این موضوع برگزار شده بود: رهبری منعطف به چه معناست و چگونه می‌توان نیروی کار منعطفی داشت. نتیجه‌ی این وبینار نشان داد که همه‌چیز با ذهن‌آگاهی آغاز می‌شود.

برخی از ویژگی‌های رهبران ذهن‌آگاه عبارتند از:

• مدیریت اثربخش تغییرات
• اختصاص زمان برای اندیشیدن درباره‌ی افکار، نگرش‌ها و رفتارهای خود
• تمرکز بر سلامت، انرژی و قوای فردی
• دستیابی به یک تعادل سالم بین شهود و تفکر منطقی

باید این نکته را به یاد داشته باشید که رهبران ذهن‌آگاه و منعطف تنها بر رفاه دیگران تمرکز نمی‌کنند. بلکه نسبت به خودشان نیز شفقتی عمیق نشان می‌دهند.

راهکارهایی برای انعطاف بیشتر در رهبری تیم 

چهار راهکار زیر نکاتی بسیار مهم و مفید را دربردارند که شما را در رهبری موفقیت‌آمیز سازمان و تربیت نیروی کاری منعطف یاری می‌کنند. 

تمرین قدردانی و سپاسگزاری 

هفته‌ی خود را با تمرین قدردانی شروع کنید. می‌توانید قدردانی خود را نسبت به یک همکار ابراز کنید، یا یک دفتر شکرگزاری داشته باشید و در آن یادداشت کنید. با تمرکز مستمر روی موارد مثبت، انعطاف‌پذیری بیشتری در خودتان ایجاد خواهید کرد.

انجام مدیتیشن گروهی 

چه در دفتر کار و چه به‌صورت مجازی، مدیتیشن انجام دهید. به‌عنوان مثال، می‌توانید دوشنبه‌ها را با انجام یک مدیتیشن گروهی به همراه تمامی کارکنان شرکت شروع کنید. مدیتیشن باعث افزایش خلاقیت می‌شود و به کارکنان کمک می‌کند تا رویکردهای مختلف را امتحان و بهترین روش را پیدا کنند.

تعیین و شفاف‌سازی اهداف 

شما به‌عنوان یک رهبر باید هدف شرکت را تعیین و آن را به‌صورت شفاف اعلام کنید. اگر تیم شما با اهداف شرکت هماهنگ و همسو نباشد، سطح انگیزه‌ی افراد به‌شکلی اجتناب‌ناپذیر افت خواهد کرد. به کارکنان خود یادآوری کنید که برای کمک به پیشبرد مأموریت سازمان ارزشمند هستند.

تمرین تکنیک‌های تنفس 

این نکته‌ی بسیار ساده‌ای است که می‌توانید در هر مکان و در هر زمان تمرین کنید. اگر احساس می‌کنید تنفس‌تان کم‌عمق و کوتاه است، چند لحظه به خود فرصت دهید و سعی کنید نفس‌های عمیق‌تری بکشید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا روز خود را بدون استرس‌های غیر قابل کنترل ادامه دهید. 

جمع‌بندی 

تیم‌های منعطف حتی پس از تجربه‌ی شکست دوباره به روزهای اوج خود بازمی‌گردند. لازمه‌ی داشتن چنین تیمی، داشتن یک رهبر منعطف است که با وجود تمامی فشارها و سختی‌ها بتواند تیمش را از دل چالش‌های بزرگ به سلامت بیرون بکشد.

انعطاف‌پذیری به کارکنان اجازه می‌دهد تا روی آینده تمرکز کنند و دیدگاه مثبتی داشته باشند. آنها می‌توانند حجم کار خود را به طور واقع‌بینانه برنامه‌ریزی کنند و این موضوع منجر به سازماندهی بهتر در تیم می‌شود. با داشتن ذهنیت رشدگرا و آینده‌نگر، کارکنان می‌توانند فعالیت‌های خود را به‌شکل اثربخش‌تری برنامه‌ریزی کنند.

به این ترتیب، کارکنان با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل‌ها وحشت‌زده نمی‌شوند. در عوض، می‌توانند روی آن‌ها تمرکز کرده و به‌شکلی استراتژیک‌ به سمت‌شان حرکت کنند.

منبع: 15five.com